Filipinos are known to be great musicians worldwide. This is due to their dedication and intense love for music. Even from its pre-Hispanic life, Filipinos expressed themselves through their ethnic musical instruments. These early settlers in fact played variety of musical instruments including flutes, nose flutes, and guitars to play appropriate songs in celebration of courtship, marriage, harvest and offerings. Many of their songs have been interpreted recently to pay tribute to Filipino traditional music. From ethnic rhythm to contemporary pop of the present times, Filipino musicians are thriving according to their levels of creativity. Danceable tunes delight party goers, melodious folk songs hit the radios of patriotic listeners, and romantic ballads exclusively magnetize poignant hearts.
Far from what everyone knows about music in the Philippines, the country in fact has abundant musical talents that have established themselves in the international scene. Despite the thriving influences of high-tech produced music nowadays, Filipinos kept their music roots in the family and schools. Not necessarily those ethnic ritual compositions but those original compositions formatted through adaptation of Classical music of the west produced by Filipino talents who received their trainings from the clergy during the Spanish colonial period.
The earliest foreign-influenced Filipino entertainment is the Awit and Kurido or Corrido- a musical show of dances and songs replacing the ancient epics during the conversion of early Filipinos to Christianity. Local talents adapted and performed this musical form into several dialects such as Pampango, Ilokano, Ilongo, Tagalog and Bicol.
Another form commonly known for its sophistication is Sarswela (Zarzuela), a pleasing show of combined acting and singing introduced by the Spanish in the late 19th century along with the arrival of American productions. That time, Zarzuelas were performed as a means of political protest and criticism against the colonizing Americans. Today, Zarzuelas are common festival shows taking part in commemorating the country’s rich traditions.
The most romantic of all is Kundiman, a combination of romantic words and mellow tunes interpreted through songs. Its musical structure derived basically from Kumintang or well-adored Tagalog songs composed to express romantic feelings and admiration for someone.
Below are examples of Philippine folksongs popularized according to the country’s ethno-linguistic groups :
Tagalog :
Bahay kubo
Bahay kubo, kahit munti
Ang halaman doon ay sari-sari,
Singkamas at talong Sigarilyas at mani
Sitaw, bataw, patani
Kundol, patola, upo’t kalabasa
At saka meron pang
Labanos, mustasa
Sibuyas, kamatis
Bawang at luya
Sa paligid nito puno ng linga.
Paruparong Bukid
Paruparong bukid na lilipad-lipad
Sa gitna ng daan papagapagaspas
Isang bara ang tapis
Isang dangkal ang manggas
Ang sayang de kola
Isang piyesa ang sayad
May payneta pa siya — uy !
May suklay pa mandin — uy !
Nagwas de-ohetes ang palalabasin
Haharap sa altar at mananalamin
At saka lalakad na pakendeng-kendeng.
Magtanim ay Di Biro
Magtanim ay di biro
Maghapong nakayuko
Di naman makatayo
Di naman makaupo
Halina, halina mga kaliyag
Tayo’y magsipag-unat-unat
Magpanibago tayo ng lakas
Para sa araw ng bukas
Bicol :
Salampating Guminaro
Salampating guminaro
Guminaro dahil saco
Ano daw an kinamundo
Ta naglayog nin harayo.
Luminayog paibaba
Napaturo si sacong luha
Naging salog, naging sapa
Naging danao na dacula.
Hala cang salampati ca
Madacop ca nin iba
Ilalaog ca sa hawla
Sa hawlang may seradura
Salampating liyaliya
Tuminogdon sa kristia
Pag-abot ni seƱor cura
Kuminantang alleluya.
Sarong Banggi
Sarong Bangui , sa higdaan
Nacadangog aco nin huni nin sarong gamgam
A luba co, caturugan
Baco cundi simong boses iyo palan
Refrain :
Dagos aco bangon, si sacuyang mata iminuklat
Catong kadicluman ako nangalagcalag
Si sacuyang mata paghiling pasiring sa ita-as
Simong Naong nahiling co maliwanag
Sarong bangui , sa higdaan
Nacadangog ako nin huni nin sarong gamgam
Sa luba co, caturugan
Baco cundi simong boses iyo palan
Dandansuy
Dandansuy, bayaan ta icaw
Pauli aco sa payaw
Ugaling cun icaw hidlawon
An payaw imo nang tan-awon
Si Nanay si Tatay
Si Nanay si Tatay di co babayaan.
Balaquid na boot an sacuyang utang
Si pagdara saco nin siyam na bulan
Gatas cong dinodo di co mabayadan.
Ay Nanay ay Tatay con ako humale,
Hihidawon mo man sa gabos mong aki
Macacoa ca man nin macacasangli
Dai macaarog kan sacong ugali
Ay Nanay ay Tatay kun ako maraot
Pogotan nin payo ibontog sa lawod
Con mahiling nindo na naganod-anod
Ay Nanay ay Tatay sapuda man tolos.
Ilocano :
Pamulinawen
Pamulinawen
Pusok imdengam man
’Toy umas-asug
Agrayo ’ita sadiam
Panunotem man
Dika pagintultulngan
’Toy agayat, agruknoy ’ita emmam.
Essem a diak kalipatan
’Ta nasudi unay a nagan
Ta uray sadin’ ti ayan
Disso sadino man
(Aw-awagak a di agsarday ’Ta naganmo nga kasam-itan)
No alagip ka, usok ti mabang-aran
(Adu a sabsabong, adu a rosrosas
Ti adda ditoy, Nena, a mabuybuyak,
Ngem awan man laeng ti sabali a liwliwak
No di la dayta sudim ken imnas)
Ti Ayat Ti Maysa Nga Ubing
Ti ayat ti maysa nga ubing
Nasamsam-it ngem hasmin
Kasla sabong nga apag-ukrad
Iti bulan ti Abril
Ti ayat ti maysa a lakay
Aglalo no agkabaw
Napait, napait, napait a makasugkar
Anansata, o, Lelong
Agsapulka iti balo
A kapadpad ’ta ubanmo
Ken dayta tuppolmo
Manang Biday
Manang Biday, ilukat mo man
’Ta bintana ikalumbabam
Ta kitaem ’toy kinayawan
Ay, matayakon no dinak kaasian
Siasinnoka nga aglabaslabas
Ditoy hardinko pagay-ayamak
Ammom ngarud a balasangak
Sabong ni lirio, di pay nagukrad
Denggem, ading, ta bilinenka
Ta inkanto ’diay sadi daya
Agalakanto’t bunga’t mangga
Ken lansones pay, adu a kita
No nababa, imo gaw-aten
No nangato, dika sukdalen
No naregreg, dika piduten
Ngem labaslabasamto met laeng
Daytoy paniok no maregregko
Ti makapidut isublinanto
Ta nagmarka iti naganko
Nabordaan pay ti sinanpuso
Alaem dayta kutsilio
Ta abriem ’toy barukongko
Tapno maipapasmo ti guram
Kaniak ken sentimiento
O Naraniag a Bulan
O, naraniag a bulan
Un-unnoyko’t imdengam
Dayta naslag a silawmo
Dika kad’ ipaidam
O, naraniag a bulan
Sangsangitko imdengam
’Toy nasipnget a lubongko
Inka kad’ silawan
Tapno diak mayaw-awan
No inka nanglipaten
Karim kaniak naumagen
Samsam-itek ni patay
O, bulan ket klonem
Nanglaylay ’toy ayatkon
Inka kadi palasbangen
Un-nnoyko darasem nga ikeddeng Visayan :
May Kabaw
May kabaw kong gialimahan
Gipasilong sa landong sa kahoy
Pag-abot sa kahaponon,
ibalhin ko intawon
Ang baba`, a wangi-wangi-on
Ang dalunggan ikapay-kapay
Ang ikog ilamba-lamba
Ibugaw sa daghang langaw
Ang Bol-anon
Kon ikaw Inday, mangitag pamanhonon
siguro-a baya Inday ang Bol-anon.
Kun matuman mo, suwerte ka
Ang Bol-anon buotan gayod
Magmahal kanimo hangtod sa kahangtoran
Apan ayaw baya, Inday ug hikalimte
bisag dakog gusto, magdili-dili
Ilabina gayod sa palikerong ulitawo
Kay siya Inday Mohangyo kanimo.
Kapampangan :
Atin Cu Pung Singsing
Atin cu pung singsing
Metung yang timpucan
Amana que iti
Queng indung ibatan
Sancan queng sininup
Queng metung a caban
Mewala ya iti
E cu camalayan !
Ing sucal ning lub cu
Susucdul queng banua
Mecurus queng gamat
Babo ning lamesa
Ninu mang manaquit
Queng singsing cung mana
Calulung pusu cu
Manginu ya queca !
O caca O caca
O caca, o caca
Cabalat papaya,
Sabian mu nang patas
Nung e na ca bisa
Refrain :
Queta man quecami
Dacal lang baluga
Mangayap la queca
Biasa lang mamana !
No comments:
Post a Comment